W praktyce najmu lokali mieszkalnych oraz użytkowych istotnym dokumentem jest oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji. Dokument ten ma na celu zabezpieczenie interesów wynajmującego na wypadek zaległości czynszowych lub innych zobowiązań ze strony najemcy. W niniejszym artykule szczegółowo omówiono znaczenie takiego oświadczenia, jego podstawę prawną w art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC), a także praktyczne aspekty związane z jego sporządzeniem i skutecznością.
Czym jest oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji?
Oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji to dokument, w którym najemca wyraża zgodę na przymusowe wykonanie świadczeń wynikających z umowy najmu bez konieczności przeprowadzania postępowania sądowego. Dzięki takiemu oświadczeniu wynajmujący może wystąpić z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności, co umożliwia wszczęcie egzekucji komorniczej w przypadku niewywiązywania się najemcy z obowiązków.
Dokument ten jest szczególnie istotny w przypadku długotrwałych umów najmu, gdyż minimalizuje ryzyko długotrwałych sporów sądowych i przyspiesza dochodzenie należności.
Podstawa prawna – art. 777 KPC
Kluczowym przepisem regulującym kwestię oświadczenia o poddaniu się egzekucji jest art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym artykułem:
„1. Na podstawie oświadczenia złożonego na piśmie dłużnika, w którym poddaje się on egzekucji z majątku obejmującego określone składniki lub cały majątek, wierzyciel może uzyskać tytuł wykonawczy w postaci klauzuli wykonalności dołączonej do tego oświadczenia.
2. Oświadczenie powinno wskazywać wierzytelność lub zobowiązanie podlegające egzekucji oraz określać przedmiot egzekucji.”
Warunki ważności oświadczenia
Aby oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji było ważne, musi spełniać następujące warunki:
-
Forma pisemna – dokument musi być sporządzony na piśmie, podpisany przez najemcę.
-
Określenie wierzytelności – należy wskazać, jakie zobowiązania podlegają egzekucji (np. zaległy czynsz, opłaty dodatkowe).
-
Wskazanie przedmiotu egzekucji – powinno być jasno określone, z jakich składników majątku najemcy można dochodzić roszczeń (np. rachunek bankowy, ruchomości).
-
Dobrowolność – oświadczenie musi być złożone bez przymusu, w przeciwnym razie może zostać uznane za nieważne.
Jak sporządzić skuteczne oświadczenie o poddaniu się egzekucji?
Wzór oświadczenia powinien zawierać następujące elementy:
-
Dane stron (wynajmującego i najemcy).
-
Określenie umowy najmu, na podstawie której powstają zobowiązania.
-
Wyszczególnienie zobowiązań, które mogą być egzekwowane (np. czynsz, kaucja, opłaty eksploatacyjne).
-
Wyraźne oświadczenie najemcy, że poddaje się egzekucji na wypadek niewywiązania się z obowiązków.
-
Podpis najemcy (najlepiej w obecności notariusza lub świadków, aby uniknąć ewentualnych sporów co do autentyczności).
Przykładowy fragment oświadczenia:
*”Ja, [imię i nazwisko najemcy], zamieszkały/a w [adres], oświadczam, że na podstawie umowy najmu lokalu nr [numer umowy] zawartej z [dane wynajmującego] w dniu [data], poddaję się egzekucji z mojego majątku na rzecz wynajmującego w zakresie niezapłaconych należności czynszowych oraz innych opłat wynikających z umowy. Niniejsze oświadczenie stanowi podstawę do wystąpienia z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności zgodnie z art. 777 KPC.”*
Wzór oświadczenia:
Pełny wzór oświadczenia najemcy o poddaniu się egzekucji, uwzględniający wszystkie niezbędne elementy zgodne z art. 777 KPC, można znaleźć na stronie Rynku Mieszkaniowego – wzór oświadczenia najemcy. Dokument ten zawiera gotowy szablon wraz z omówieniem kluczowych wymogów prawnych.
Skuteczność oświadczenia w praktyce
Choć oświadczenie o poddaniu się egzekucji znacznie ułatwia dochodzenie roszczeń, nie gwarantuje automatycznego odzyskania należności. Wynajmujący musi jeszcze uzyskać klauzulę wykonalności od sądu, która nadaje dokumentowi moc tytułu egzekucyjnego. W praktyce sąd sprawdza, czy oświadczenie spełnia wymogi art. 777 KPC, a także czy nie narusza zasad współżycia społecznego (np. czy nie było złożone pod wpływem nacisku).
W przypadku wątpliwości co do ważności oświadczenia, najemca może próbować zaskarżyć je w postępowaniu sądowym, co może opóźnić egzekucję. Dlatego warto, aby dokument był sporządzony w sposób precyzyjny i zgodny z prawem.
Oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji to skuteczne narzędzie zabezpieczające interesy wynajmujących. Dzięki niemu można uniknąć długotrwałych procesów sądowych i szybciej dochodzić zaległych płatności. Kluczowe jest jednak prawidłowe sporządzenie dokumentu zgodnie z wymogami art. 777 KPC, aby uniknąć ewentualnych problemów na etapie egzekucji komorniczej. W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie nieruchomości lub postępowaniu egzekucyjnym.
